Verhaal 2 Februari 2023 Zuid Afrika

De maand februari opent haar deuren met onze 39ste trouwdag. Niet dat we dat heel dik vieren maar het is elk jaar grappig om de herinneringen aan deze dag te overdenken en de dag met mooie in roze getinte wolken over de bergen en de zee af te sluiten met een etentje bij Glencairn Beach.

Aangezien iedereen in het gezin werkt of naar school is hebben we veel tijd om te klussen in en om het huis, om boodschappen te doen en lekker te koken. De laden in de keuken hebben nooit soepel gelopen. Frits vervangt de railsystemen en ze lopen weer op rolletjes. Op 5 minuten lopen hier vandaan is een Spar, een gereedschapswinkel, een drankenzaak, een pizzeria, een dierenwinkel, een winkel met wol en garen ( hier wordt blijkbaar nog veel gebreid), een kapper en een restaurantje waar in een gemoedelijk Engels sfeertje de ouderen een kopje koffie buiten op het terras drinken en de dagelijkse weetjes met elkaar delen. Ik ben kind aan huis in de Spar, Frits in de gereedschapswinkel. Er zijn kleine klusjes als lampen en spiegel ophangen maar ook grotere zoals hang- en sluitwerk gangbaar maken, bomen en struiken snoeien, zwembad leegpompen en schoonmaken en het lek repareren ( een flinke klus), gaten in het golfplatendak boven de schuur dichten om de houtvoorraad droog te houden, houtstapel fatsoeneren, garagedeur weer gangbaar maken, een toegangshek afdichten met gaas, schuurtje opruimen en een extra plank aan de muur bevestigen, het aanrechtblad waterpas maken zodat de pannen niet meer scheef staan, buitenbankjes en tafel verven …

Ik kan alleen helpen met licht werk zoals opruimen, laden herindelen, schoonmaken, de was, boodschappen en koken omdat ik door mijn rug ben gegaan en een vjiftal dagen slecht kan lopen, staan en zitten. Ik ga wel bijna elke dag met Sander mee om te zwemmen. In het water voel ik geen pijn en naar mijn idee heeft me dit een fysiotherapeut uitgespaard. Het water uitkomen met een sterke branding die je terugzuigt is dan weer een ander verhaal maar het lukt. De zee is elke dag anders, van kalm en zelfs een beetje gezapig naar onstuimig met golven van een meter die je omver gooien, van koud naar fris met een warm bovenlaagje om je drijvend op je rug in te koesteren, gezicht in de laatste zon van de dag. Sander werkt onafgebroken tot 17u door en dan loopt het al tegen 17u30 als we het water in zijn. Het is zomers warm en we zijn niet de enigen die dan nog zwemmen. Op het strand zien we dan regelmatig hoe mannen, opgesteld in een rij, een langgerekt haaiennet ter bescherming van zwemmers binnen halen en het draperen op een aanhanger, een dagelijks ritueel. Soms zijn het vissers die hun visnet binnen halen en opstapelen in hun vissersbootje dat ze het strand opgevaren hebben. Is de zee hier leeggevist? Ik heb geen vis kunnen ontdekken. Toch kan dat niet zo zijn. In de restaurants staat altijd een uitgebreide viskaart. Ik heb een heerlijke vis ontdekt waar ik nog nooit van gehoord had: Kingklip ( Kaapse Koningsvis), een heerlijk zachte witvis als filet op mijn bord zonder graten in een lekkere saus met groenten. Hij kan tot 1m80 lang worden

In het weekend staan leuke uitstapjes op de planning. Josephine gaat picobello de deur uit na een twee uur durende sessie van haren kammen, wassen en weer kammen. Er is bijna geen doorkomen aan aan het Afrikaanse kroeshaar. Arme Afrikaanse meisjes die hun leven lang dit lot moeten ondergaan. Geen wonder dat een aantal Afrikaanse vrouwen graag gestyled kroesvrij haar dragen. Een geluk aan deze tijd: een filmpje kijken op Sanders telefoon brengt uitkomst en verzacht het ongemak.

En klaar is kees,

Op een heerlijke zomerdag met niet te veel wind rijden we een rondje van Vishoek ( Fish Hoek waar Sander woont ) aan Valsbaai ( False Bay) naar de plaats Scarborough aan de westkust richting Kaap de Goede Hoop en terug via Simonstown bij Valsbaai. Een prima rondje voor een zaterdag wandelen langs het strand, zwemmen in zee en genieten van een lunch buiten. Het water aan de westkust voelt ijskoud; het water bij Valsbaai gaat richting lauw met een frisse tuch. Het koude water deert Josephine totaal niet. Ze laat zich bijna omver spoelen door de branding tijdens het zoeken van schelpen die ze gaat afspoelen om ze dan op een rots in de zon te laten drogen. Onderweg naar Scarborough stoppen we langs de kant van de weg om bij dit prachtige weer de toch aanwezige mistbanken te aanschouwen. De mist is afkomstig van de flinke brandingsgolven met opspattend water. Niet voor niets heet het Misty Cliffs.

" In Scarborough op het strand verblindend wit zand. Eindeloos wit langs het blauw van de waterkant. De branding brandt geen vuur en vlam maar dik wit schuim als uit een brandweerslang. Het spat uiteen, rolt over rotsen, doet schelpen en stenen tegen elkaar aanbotsen. Ik voel me klein. Wat zou het wat zijn één druppel van deze zee te zijn. één korrel van dit stralend witte zand, voor eeuwig langs deze blauwe waterkant."

Eigenlijk hoort dit gedicht in het Afrikaans geschreven te worden. Scarborough op die strand, Skitterende wit sand. Eindelose wit Langs die blau van die waterkant. Die branders brand nie vuur en vlam nie Maar dik wit skuim soos van ’n brandslang. Dit breek, rol oor klippe Laat skulpe en klippe bots. Ek voel klein. Hoe dit sou wees Om een druppel van hierdie see te wees. Een greintjie van hierdie stralende wit sand. Vir altyd langs hierdie blau waterfront. Als het te winderig is om te zwemmen aan het strand en het zand hoog opwaait zoeken we een andere mooie plek om nog even te ontspannen met een biertje voordat ik ga koken. Mooie plekken zijn hier genoeg. Altijd uitzicht op mooie bergen en in de verte de zee.

Soms moeten we eten bij kaarslicht als de stroomvoorziening is uitgevallen gedurende 2 tot 4 uur lang. Zuid Afrika heeft geen goed energiebeleid. Vorig jaar viel de stroom uit gedurende twee uur één keer per dag. Nu is het twee keer per dag op wisselende tijden. Er is een schema bekend wanneer er loadshadding ( geen stroom) is. Als het in de nacht is maakt het niet uit maar overdag kan het lastig zijn. We zijn zo gewend dat je maar een stekker in het stopcontact hoeft te steken en dat dan alles werkt. Frits zat bij de kapper toen de stroom uitviel. Hij werd in het donker verder geknipt met goed resultaat overigens. Voor de vrouwen onder de droogkap was het vervelender. Na een tijdje ging een generator aan, genoeg om een paar lampjes op te laten branden maar niet genoeg voor de droogkappen. De moeder van Kristin vertelde dat ze twee vaste kappers heeft in een verschillend district. Als bij de ene de stroom uitvalt gaat ze naar de andere die nog wel stroom heeft. Ook Spotty, het hondje, gaat naar de kapsalon in Simonstown voor een was- en knipbeurt. Door stroomuitval duurt het langer dan normaal voordat hij klaar is en het geeft ons de gelegenheid rond te kijken in de haven. Er liggen een aantal schepen voor anker, er zwemt een otter rond en we maken foto’s op dezelfde plek als een jaar geleden.

Josephine kan zichzelf heel goed vermaken maar nu oma er is hoor ik de hele dag : “Oma Leen / OmmeLeeheen…wil je play met mij? Oma speel met mij. Can you hold the baby cause de baby is moe. Oma Leen, geef de baby aan mij cause de baby want to sit on my lap. O o de baby must have a schone nappy…” Behalve dit toch wel typisch meisjesspel ( of ben ik nu stigmatiserend?) kan ze ook lekker rauzen met een autootje of met haar fiets, wild rollebollen over de vloer, van de bank afspringen en keihard lachen als ze valt maar ook uren achter elkaar samen heel rustig dezelfde puzzeltjes maken of samen prentenboeken vertellen. Is ze nou typisch een meisje of toch een jongetje? Interessante vraag in deze naar mijn inziens belachelijke hedendaagse discussie over dit onderwerp. Voor mij is ze gewoon een vrolijke blije Josephine.

Het boodschappen doen en uit eten gaan is weer goed betaalbaar vergeleken met Tanzania en Kenia maar ook met Nederland. Een grote kop cappuccino voor 1,60 euro. Een heerlijk diner als een kunstwerk opgediend op gloeiend hete voorverwarmde borden inclusief twee glazen witte wijn en afgerond met een verrukkelijk dessert en koffie kost rond de 23 euro pp. Een stuk kaas van 1 kg is hier 6 euro ipv de 5 euro voor een miniblokje in Tanzania. Hoe dat kan? Het wegennet en de staat van onderhoud hier is prima. Afgezien van de townships heb ik geen zandwegen vol kuilen gezien. Er zijn grote shoppingmalls die Europees aandoen waar alles te krijgen is. Toch moet de gemiddelde Afrikaan ook op de centjes letten en zijn de winkelcentra niet voor iedereen weggelegd. Niet zo ver bij Sander vandaan is het “echte Afrika” waar mensen armoediger wonen en waar het leven zich net als in Tanzania en Kenia meer buiten afspeelt. De armste mensen wonen in een enorme sloppenwijk langs de weg naar Stellenbosch.

We maken een uitstapje naar Franschhoek, een toeristisch stadje gelegen tussen de weelderige wijngaarden in een prachtige bergachtige omgeving ten oosten van Stellenbosch. Alleen al de reis erheen van twee uur is een feestje. Het eerste stuk rijden we door de duinen met uitzicht op de bergen waar een wit pak wolken de illusie geeft dat het er flink gesneeuwd heeft. Als de weg van de kust afdraait rijden we tussen de bergen met wijnvelden in de valleien. Na een wandeling over de markt in Franschhoek genieten we van een heerlijke lunch op het terras van een restaurant met uitzicht over het glooiende dal en de grillige bergtoppen. De zon brandt. Maar het uitvloeisel van de stormwind van afgelopen dagen is nog merkbaar.

Op de terugweg wil ik nog even stoppen bij de gekleurde huisjes op het strand van St. James. Een jonge hond, vastgebonden langs het wandelpad springt tegen Sander en mij op. Sander komt er zonder kleerscheuren af maar de nagels van de hond trekken mijn broek aan flarden. Ik spreek het ouder echtpaar er op aan. De vrouw valt bijna flauw van schrik en is helemaal ontdaan. De man gelooft eerst niet dat zijn hond dat gedaan heeft maar trekt dan snel zijn portemonnee en geeft 100 Rand. Dat is omgerekend 5,50 euro. De vrouw spoort hem aan meer te geven en de knieperd doet er nog 2,50 euro bij. Alsof ik daar een nieuwe broek van kan kopen. Ik had er meer uit kunnen slaan maar liet het er bij omdat de broek mij 3 jaar geleden tweedehands in Almerimar 2 euro heeft gekost + 1 euro verstelkosten bij de kleermaker in Nairobi. Volgens Frits en Sander heb ik een flinke winst geboekt en volgens de vrouw, opgelucht lachend omdat ik het zo goed oppakte, kon je nu mijn mooie been beter zien.

Een aantal dagen heeft het stevig gewaaid in Fisch Hoek met hoogopspattende golven van de sterke branding. Een zeehond overleeft het niet en spoelt aan op het strand. In Kalkbay, vlakbij Fisch Hoek , nemen we een kijkje in de visserijhaven waar de golven wild de haveningang inrollen en de vissersboten ruig op de deining gewiegd worden met de boegen naar de kade gericht. Een groter vissersschip ligt langszij en ondanks dat het er flink van langs krijgt werken de vissers op het schip gewoon door. Ik moet er niet aan denken aan boord te moeten stappen van eender welke boot dan ook. Op een plastic kleed op de grond liggen grote Yellow Tail vissen en Rode Zalm. Ze zijn een maatje te groot om mee te nemen. Op You Tube zijn filmpjes te vinden van vissers op het strand in Fisch Hoek die een net vol Yellow Tail Fish binnen halen met de hand. Het is hard werken. Eén vis kan 2m50 worden.

Sander werkt sinds corona begon nog steeds van huis uit maar als hij een dag naar kantoor moet rijden we mee naar Kaapstad. De route langs de bergen is prachtig. Met hun steile wanden in verschillende kleuren, soms ronde soms grillige vormen, soms met gladde oppervlakten soms vol diepgegroefde kloven boezemen ze ontzag in. Terwijl Sander werkt rijden wij met de Uber dwars door de drukke chaotische stad naar Waterfront. Daar heerst een gezellige drukte bij het water en op de terrassen met het zicht op de Tafelberg. We willen er de grote jachten zien die daar aangekomen zijn na de Volvo Ocean Race. Helaas is er geen zeiljacht meer te zien en net als we rechtsomkeer willen maken komen er drie de bocht om na een kleine wedstrijd. Ze zijn imposant door hun afmetingen en hun breeduitstaande kromgebogen foils. Hiermee kunnen ze zich nog sneller verplaatsen omdat ze uit het water gelift worden bij het zeilen en minder weerstand ervaren. Eind februari wordt de wedstrijd vervolgd naar Brazilië. De wedstrijd is gestart in januari vanaf Alicante in Spanje. Na de stop in Cape Town gaat de route onder Australië langs naar Brazilië en eindigt uiteindelijk na 6 maanden in Genua in Italië.

Een groep zeeleeuwen vindt alles best en gaat niet al te vredelievend naar elkaar toe op een vlonder zonnebaden, twistend om het beste plekje en desnoods de ander in het water duwend. Slecht voorbeeld voor de jonkies of juist niet?

De laatste dagen van februari loeit de wind bij stralend blauw weer. Als het enigszins nog te doen is op het strand gaan Sander en ik nog zwemmen met Josephine. Dat het water nu echt kouder wordt bewijst de pinguïn die met ons mee zwemt. Frits past op de spullen en heeft het geluk dat er altijd wel mensen op de bankjes zitten voor een prettige conversatie. We sluiten februari af met een bezoekje aan de kinderboerderij in Kommetjie waar het zowel voor kinderen als volwassenen een lust is om te vertoeven.. Kinderen kunnen lome koeien, tamme ganzen, lieve konijnen, scharrelende kippen, een paar pinnige emoes en een zacht ponypaardje voeren met korrels die er te koop zijn. Voor volwassenen is er natuurlijk een terras met prachtig uitzicht, wat snuisterwinkeltjes en een Farm Shop met lekkernijen. Daar red ik mij wel mee.